Samen aan de Bak! De Heemgaard doet mee

Een schone school en leeromgeving in Apeldoorn doen we samen

Vraag een leerling, een docent of een andere aanwezige binnen de school of afval thuis gescheiden wordt en er komt bijna altijd een bevestigend antwoord. Hoe kan het dan dat jongeren in de school hun weg naar de afvalbakken amper weten te vinden? Om dit te verbeteren is er een team van collega’s samengesteld binnen de Veluwse Onderwijsgroep dat aan de slag gaat met duurzaamheid voor een schone school en leeromgeving. Eén van de betrokkenen is Bonnie Kevenaar, TOA en projectleider duurzaamheid op De Heemgaard. Hij vertelt over het initiatief, de uitdagingen, maar ook zijn hoop en ambitie voor de toekomst.

Het initiatief

Stichtingbreed is er besloten dat alle scholen binnen de Veluwse Onderwijsgroep vanaf mei overgaan op afval sorteren. Bonnie vertelt hoe het idee tot stand kwam: “We doen het natuurlijk voor de toekomst van de leerlingen en voor het milieu, maar tegelijkertijd kunnen we er als school ook geld mee besparen. Op dit moment wordt bijna al het afval in dezelfde afvalbak gegooid. Bonnie vertelt dat er alleen in de creatieve en exacte klaslokalen mogelijkheden tot afval sorteren zijn en dat er verder enkel restafval is. In de aula van De Heemgaard staan meerdere grote afvaltonnen, maar volgens de projectleider is dit niet genoeg. Hij vertelt: “Overal staan afvalbakken, maar ondanks dat blijft er afval rondslingeren. Daarom hebben we op elke tafel nog eens twee afwasteiltjes gezet. Dit helpt wel een beetje, maar er ligt nog steeds te vaak afval op de grond.”

Sorteren maar!

Medio mei 2023 worden alle tonnen en afwasteiltjes vervangen door mobiele sorteerstations die op strategische plekken in de school geplaatst worden. Bonnie legt uit: “Dat is natuurlijk sowieso in de lerarenkamer en de aula, maar ook op de vide waar eigenlijk niet gegeten mag worden. Ook in de nabijheid van de lespleinen waar leerlingen heen gaan bij lesuitval en waar ze langslopen voor of na lessen worden sorteerstations geplaatst.” Volgens Bonnie is het onvermijdelijk dat leerlingen eten op plekken waar het eigenlijk niet is toegestaan, zodra er geen toezicht is. “Dan kun je er maar beter voor zorgen dat ze hun afval ergens in hun zicht kwijt kunnen.”

Samen aan de bak

De komende tijd zal dit onderwerp besproken worden tijdens de mentorlessen bij de Heemgaard. De mentoren kunnen hierbij gebruik maken van de powerpoint die Bonnie biedt. “In deze lessen leren ze het verschil in afval, maar ook hoe zij minder afval kunnen meenemen naar school, bijvoorbeeld door het gebruik van Tupperware in plaats van boterhamzakjes en herbruikbare flessen in plaats van petflessen en pakjes drinken”, aldus Bonnie.

Elkaar aanmoedigen

De docenten vragen na elke les aan leerlingen om de klas te controleren en of het lokaal schoon is. Om inzicht te krijgen in de effectiviteit van dit project heeft Bonnie gevraagd om de huidige cijfers van de afvalstromen en de bijbehorende kosten. Aan het eind van dit schooljaar worden deze cijfers vergeleken met de cijfers van de nieuwe afvalstromen. Hopelijk levert dit een duidelijk aantoonbaar verschil op wat teruggekoppeld kan worden aan iedereen binnen de school. Het doel hiervan is de betrokkenen te motiveren om door te gaan met afval scheiden.

Leerlingen als stewards

De Heemgaard werkt al jaren met stewards, leerlingen uit de bovenbouw die tijdens pauzes toezicht houden om de aula schoon te houden. Dit waren er altijd vier per pauze, maar met de nieuwe afvalstations worden het er zes. Naast de stewards houden ook de conciërges en collega’s toezicht. Een bijkomend voordeel op De Heemgaard is dat de schoonmaak tot het vaste personeel behoort. Zij hebben ieder een eigen afdeling waar zij verantwoordelijk voor zijn, waardoor het makkelijker is om hen mee te nemen in dit proces.

Uitdagingen

Volgens Bonnie zit de grootste uitdaging in gedragsverandering. Hij vertelt dat dit zowel voor zijn collega’s als voor de leerlingen geldt. Zo hebben een aantal docenten er moeite mee dat de papierbakken verdwijnen uit de klassen. Toch, legt Bonnie uit, zouden deze prullenbakken niet nodig moeten zijn: “Leerlingen mogen niet eten en drinken in de klas, dus daar zal al geen afval van moeten komen.” Het gaat dan dus vooral om papier, maar volgens de projectleider is dit ook makkelijk op te lossen door papier bijvoorbeeld in een bak te verzamelen die eens per dag in de papiercontainer geleegd wordt.

Toekomst

“Het kan wel een tijdje duren voordat het perfect loopt. Het voordeel is dat iedere nieuwe jaarlaag die vanaf nu komt, niet beter weet”, aldus Bonnie. Hij hoopt dat de leerlingen van De Heemgaard erbij betrokken willen zijn door bijvoorbeeld tiktok filmpjes te maken: “Die jeugd is zo creatief, daar kan geen flyer tegenop. De leerlingen die willen, vragen we dan om filmpjes te maken over duurzaamheid die we, online en op schermen in de aula, ter stimulatie kunnen delen.

Wil je reageren op dit artikel? Stuur dan je mail naar: communicatie@veluwseonderwijsgroep.nl